How they saw Rama?

 

Siddharth, minister of Dasharatha:

न हि कञ्चन पश्यामो राघवस्यावगुणं वयम्।
दुर्लभो ह्यस्य निरय श्शशाङ्कस्येव कल्मषम्।।2.36.27।।

We see no fault in Rama. Unlike the stain in the Moon it is difficult to find any blemish in him.

Mareecha, ally of Ravana

रकारादीनि नामानि रामत्रस्तस्य रावण।
रत्नानि च रथाश्चैव त्रासं संजनयन्ति मे।।3.39.17।।

O Ravana, every name beginning with the letter 'Ra', such as Ratna (gems), Ratha (chariot), etc. strike terror in me.
 

Citizens of Ayodhya

यत्र रामो भयं नात्र नास्ति तत्र पराभवः।।2.48.15।।
पादच्छाया सुखा भर्तुस्तादृशस्य महात्मनः।
स हि नाथो जनस्यास्य स गति स्सपरायणम्।

There is no fear where there is Rama; there is no defeat either.

The shadow of the feet of Lord Rama gives us happiness. He is the only refuge, the supreme refuge. He alone is the goal and protector of everybody.

 

Dasharatha

क्षमा यस्मिन्दमस्त्याग सत्यं धर्मः कृतज्ञता।
अप्यहिंसा च भूतानां तमृते का गतिर्मम।।2.12.33।।

In Rama dwells forgiveness, forbearance, renunciation, righteousness, gratefulness, truthfulness and non-violence towards all beings. Without Him, I see no refuge for me.

 

Sumitra

सूर्यस्यापि भवेत्सूर्यो ह्यग्नेरग्नि प्रभोः प्रभुः।
दैवतं दैवतानां च भूतानां भूतसत्तमः ।।2.44.16।।

 Rama is the light of the Sun, splendour of the fire, commander of masters, He is the God of all the Gods and is the Supreme-most among all beings.

 

Guha

अस्य प्रसादादाशंसे लोकेस्मिन् सुमुहद्यशः।
धर्मावाप्तिं च विपुलामर्थावाप्तिं च केवलम्।।2.51.5।।

 By the grace of Lord Rama alone do I seek to get supreme fame in this world, and the attainment of dharma and acquisition of abundant artha – dharma, artha and success - all by Rama’s grace alone.

 

Lakshmana

न तं पश्याम्यहं लोके परोक्षमपि यो नरः।
स्वमित्रोऽपि निरस्तोऽपि योऽस्य दोषमुदाहरेत्।।2.21.5।।

I can find no person in this world – friend or a foe – who can give an example of a single fault in Rama neither directly or nor indirectly.

 

Bharata

अमरोपमसत्त्व स्त्वं महात्मा सत्यसङ्गरः।
सर्वज्ञ स्सर्वदर्शी च बुद्धिमांश्चासि राघव।।2.106.6।।

Lord Rama, Your nature is similar to the devatas. You are truthful. You are omniscient, the wisest, and can see everything.

 

Akampana, minister of Ravana

भित्त्वा वेलां समुद्रस्य लोकानाप्लावयेद्विभुः।
वेगं वापि समुद्रस्य वायुं वा विधमेच्छरैः।।3.31.25।।

Rama is so very powerful that he can drown the earth by breaking the boundary of the sea. He can arrest the speed of the sea or of the wind with his arrows.

सतारग्रहनक्षत्रं नभश्चाप्यवसादयेत्।
असौ रामस्तु सीदन्तीं श्रीमानभ्युद्धरेन्महीम्।।3.31.24।।

Rama is so powerful that He can pull down the planets and stars along with the sky. From the depth of the sea, He can lift the drowning earth with ease!

Hanuman

ब्रह्मा स्वयम्भूश्चतुराननो वा रुद्रस्त्रिनेत्रस्त्रिपुरान्तको वा।
इन्द्रो महेन्द्रस्सुरनायको वा त्रातुं न शक्ता युधि रामवध्यम्।।5.51.45।।

Neither Svayambhu, the four-faced Brahma, nor the destroyer of Tripuras, three-eyed Siva, not even Mahendra, the king of suras – have the power to save the person whom Rama decides to kill

सर्वान् लोकान् सुसंहृत्य सभूतान् सचराचरान्।।5.51.39।।
पुनरेव तथा स्रष्टुं शक्तो रामो महायशाः।

Rama is so powerful that he can destroy the world including all the beings; and then recreate the beings once again by his power!

 

 

 

Rama - Gunabhirama -21 – He is the controller of all; How can He envy?

Rama - Gunabhirama -21 – He is the controller of all; How can He envy?

Envy is the last among the six enemies of humans that we have been seeing in the last few verses. Can Rama be envious of someone?

न मद्वशोऽसाविति चित्ततोदं मात्सर्यमार्याः समुदाहरन्ति |
विश्वं च यद्वश्यमवश्यमेतत् स मत्सरी चेत् तुरगोपि शृंगी || (सं। रा | २।१।२७)

The wise say ‘the agitation of the mind that - this person is not under my control, is known as envy/jealousy’. When the whole world is absolutely under His control, how can He be called envious? If He is jealous, then horses have horns!

अप्रीतिर्मद्वशो नायं इति मत्सर ईरितः (भागवत तात्पर्य)

As explained in the above definition from Bhagavata Tatparya, jealousy is that agony one feels when s/he sees that another person is not under his/her control. When everything in this world is under Rama’s control, how can He be envious of something? Just like horses can have no horns, Rama too cannot be jealous.

यो यो गुणो नाम स एव रामे यो यश्च दोषः स तु नैव तस्मिन् | (सं। रा | २।१।२९)


Anything known as a virtue is in Rama. Anything known as a defect is never in Rama.

Let such defect-less Rama, who is also full of virtues, protect us always!

ರಾಮ ಗುಣಾಭಿರಾಮ-೨೧ – ಎಲ್ಲವೂ ಯಾರ ವಶವೊ, ಅಂತಹವನಿಗೆ ಮಾತ್ಸರ್ಯವೇ?

ನಾವು ಕಳೆದ ಕೆಲವು ಶ್ಲೋಕಗಳಲ್ಲಿ ನೋಡುತ್ತಿರುವ ಆರು ವೈರಿಗಳಲ್ಲಿ, ಮಾತ್ಸರ್ಯವೆಂಬುದು ಕೊನೆಯದು. ರಾಮನಿಗೆ ಯಾರಲ್ಲಾದರೂ ಮತ್ಸರವಿದೆಯೇ?

ನ ಮದ್ವಶೋಽಸಾವಿತಿ ಚಿತ್ತತೋದಂ ಮಾತ್ಸರ್ಯಮಾರ್ಯಾಃ ಸಮುದಾಹರನ್ತಿ |
ವಿಶ್ವಂ ಚ ಯದ್ವಶ್ಯಮವಶ್ಯಮೇತತ್ ಸ ಮತ್ಸರೀ ಚೇತ್ ತುರಗೋಪಿ ಶೃಂಗೀ || (ಸಂ। ರಾ | ೨।೧।೨೭)

ಜ್ಞಾನಿಗಳ ಅಭಿಪ್ರಾಯದಲ್ಲಿ, ‘ಇವನು ನನ್ನ ವಶನಲ್ಲ’ ಎಂಬ ಮನೋವ್ಯಥೆಯೇ ಮಾತ್ಸರ್ಯ. ಸಕಲ ಲೋಕವೆ ಅವನ ವಶದಲ್ಲಿ ಅವಶ್ಯವಾಗಿ ಇದೆ. ಇಂತಹ ರಾಮನು ಮತ್ಸರಿಯಾಗುವನೇ? ಕುದುರೆಗಳಿಗೆ ಕೋಡುಗಳು ಇರುವಷ್ಟೆ ಸತ್ಯ, ರಾಮನೂ ಮತ್ಸರಿಯಾಗುವುದು!

ಅಪ್ರೀತಿರ್ಮದ್ವಶೋ ನಾಯಂ ಇತಿ ಮತ್ಸರ ಈರಿತಃ (ಭಾಗವತ ತಾತ್ಪರ್ಯ)

ಮೇಲಿನ ಭಾಗವತ ತಾತ್ಪರ್ಯದಲ್ಲಿ ತಿಳಿಸಿದಂತೆ, ‘ಈ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ನನ್ನ ವಶದಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲವಲ್ಲಾ’ ಎಂಬ ಕೊರಗುವಿಕೆಯೇ ಮಾತ್ಸರ್ಯ. ರಾಮನಿಗೆ ಆ ಕೊರಗು ಇಲ್ಲ, ಏಕೆಂದರೆ, ಸಕಲ ಚರಾಚರ ಜಗತ್ತು ಇವನ ವಶದಲ್ಲೇ ಇದೆ. ಕುದುರೆಗಳಿಗೆ ಕೋಡುಗಳು ಇರಲು ಹೇಗೆ ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲವೋ ಹಾಗೆಯೇ, ರಾಮನಿಗೆ ಮಾತ್ಸರ್ಯವೆಂಬುದು ಇರಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ.

ಯೋ ಯೋ ಗುಣೋ ನಾಮ ಸ ಏವ ರಾಮೇ ಯೋ ಯಶ್ಚ ದೋಷಃ ಸ ತು ನೈವ ತಸ್ಮಿನ್ | (ಸಂ। ರಾ | ೨।೧।೨೯)

ಯಾವ ಯಾವುದು ಗುಣವೆಂದು ಪ್ರಸಿದ್ಧವೋ, ಅದೆಲ್ಲವೂ ರಾಮನಲ್ಲಿ ಇದೆ. ಯಾವ ಯಾವುದು ದೋಷವೆಂಬುದು ಪ್ರಸಿದ್ಧವೋ, ಅವು ರಾಮನಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲವೇ ಇಲ್ಲ!!

ಅಂತಹ ಗುಣಪೂರ್ಣ, ದೋಷ ದೂರ ರಾಮನು ನಮ್ಮನ್ನು ಸದಾ ರಕ್ಷಿಸಲಿ!

Rama - Gunabhirama -20 – He is the Lord of all; How can He have ego?

Rama - Gunabhirama -20 – He is the Lord of all; How can He have ego?

Ego is the one of the six enemies that humans are troubled by. Does Rama have ego?

अविद्यमानात्म-गुणाभिमानं मोहादहंकारमुशन्ति संतः |
अविद्यमानो न गुणोऽस्ति रामे तस्मादहंकारलवोऽपि नास्य || (सं। रा | २।१।२६)

The noble say that – due to delusion, assuming that a certain attribute exists in oneself, when it’s not there, is termed as Ahankara (Ego or pride). Sri Rama is the Lord of all. There is no attribute that He does not possess. So, how can He be termed as egoistic?

अस्वरूपे स्वरूपत्वमतिरेव हि अहंकृतिः (गीता तात्पर्य)

Assuming that we have a certain attribute (guNa), when, in reality, we don’t have it – is termed as ahankara. For example: If a person thinks that s/he is the world’s best player, when s/he hardly has played against others, then such a thing is termed as being egoistic. Similarly, assuming that one is very powerful, can control anything, etc,. – all these are delusions that make a person have a certain pride or ego.

In Lord Rama, there is no such attribute which He does not have. He is all powerful, He can control everything, He can defeat anybody, He can do what He wishes for, whenever and wherever. All these attributes are indeed present in Rama, and there are no false assumptions. So, Rama does not have an iota of ahamkara.

Let such Gunapoorna Rama, bless us to remove our ahamkara.

-----------------------------

ರಾಮ ಗುಣಾಭಿರಾಮ-೨೦ – ಸರ್ವಸ್ವಾಮಿ ರಾಮನಿಗೆ ಅಹಂಕಾರವೇ?

ಅಹಂಕಾರವೆಂಬುದು ಮನುಷ್ಯನನ್ನು ಕಾಡುವ ಆರು ವೈರಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು. ರಾಮನಿಗೆ ಅಹಂಕಾರ ಉಂಟೆ?

ಅವಿದ್ಯಮಾನಾತ್ಮ-ಗುಣಾಭಿಮಾನಂ ಮೋಹಾದಹಂಕಾರಮುಶನ್ತಿ ಸಂತಃ |
ಅವಿದ್ಯಮಾನೋ ನ ಗುಣೋಽಸ್ತಿ ರಾಮೇ ತಸ್ಮಾದಹಂಕಾರಲವೋಽಪಿ ನಾಸ್ಯ || (ಸಂ। ರಾ | ೨।೧।೨೬)

ಸಜ್ಜನರ ಅಭಿಪ್ರಾಯದಲ್ಲಿ, ತನ್ನಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲದ ಗುಣಗಳು ತನ್ನಲ್ಲಿ ಇವೆ ಎಂದು ಮೋಹದಿಂದಾಗಿ ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳುವುದೇ ಅಹಂಕಾರ. ಶ್ರೀರಾಮನು ಸರ್ವಸ್ವಾಮಿ. ಅವನಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲದ ಗುಣಗಳೇ ಇಲ್ಲ! ಹೀಗಿರುವಾಗ ಅವನಿಗೆ ಅಹಂಕಾರವಿದೆ ಎನ್ನಲಾದೀತೆ?

ಅಸ್ವರೂಪೇ ಸ್ವರೂಪತ್ವಮತಿರೇವ ಹಿ ಅಹಂಕೃತಿಃ (ಗೀತಾ ತಾತ್ಪರ್ಯ)

ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲದೇ ಇರುವ ಗುಣವನ್ನು ಮೋಹದಿಂದಾಗಿ ಇದೆ ಎಂದು ಭಾವಿಸಿದರೆ, ಅದನ್ನು ಅಹಂಕಾರ (ಮದ) ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ – ಒಬ್ಬ ಆಟಗಾರ/ಗಾರ್ತಿ, ಇತರರೊಂದಿಗೆ ಆಟವನ್ನು ಆಡದೆಯೇ, ತನ್ನನ್ನು ತಾನೆ ಜಗತ್ತಿನ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಆಟಗಾರ/ರ್ತಿ ಎಂದು ಹೇಳಿಕೊಂಡರೆ, ಅದು ಅಹಂಕಾರದ ತಪ್ಪು ತಿಳುವಳಿಕೆ. ಹಾಗೆಯೇ, ತಾನು ಸರ್ವ ಶಕ್ತಿಶಾಲಿ, ಎಲ್ಲರನ್ನೂ ನಿಯಂತ್ರಿಸಬಲ್ಲೆ, ಎಂದೆಲ್ಲಾ ಮೋಹದಿಂದ ತಿಳಿದುಕೊಂಡರೆ, ಅದುವೇ ಅಹಂಕಾರ.

ಆದರೆ ರಾಮನಲ್ಲಿ ಅಂತಹ ಇಲ್ಲದಿರುವ ಗುಣವೇ ಇಲ್ಲ. ಅವನು ಸರ್ವಶಕ್ತನು, ಸರ್ವರ ನಿಯಂತ್ರಕನು. ಅವನು ಎಲ್ಲರನ್ನೂ ಸೋಲಿಸಬಲ್ಲ, ಅವನು ಬಯಸಿದ್ದನ್ನು, ಯಾವಾಗ ಬೇಕಾದರು, ಎಲ್ಲಿ ಬೇಕಾದರೂ ಮಾಡಬಲ್ಲ. ಇವೆಲ್ಲಾ ಗುಣಗಳು ಅವನಲ್ಲಿ ನಿಶ್ಚಿತವಾಗಿಯೂ ಇವೆ, ಯಾವುದೂ ಮಿಥ್ಯಾ ತಿಳುವಳಿಕೆಯಲ್ಲ. ಹಾಗಾಗಿ ರಾಮನಿಗೆ ಅಹಂಕಾರದ ಲವಲೇಶವೂ ಇಲ್ಲ.

ಅಂತಹ ಗುಣಪರಿಪೂರ್ಣ ರಾಮನು ನಮ್ಮಲ್ಲಿರುವ ಅಹಂಕಾರವನ್ನು ಕಳೆಯಲಿ.

Rama - Gunabhirama -19 – Rama removes delusion; How can He have it?

 Rama - Gunabhirama -19 – Rama removes delusion; How can He have it?

In the previous verses we saw that Rama cannot be troubled by desire, anger, greed. But He can be in delusion, can’t He? No!

प्रयांति शांतिं किल यत्प्रसादात् मोहाद्यवद्यानि कुतोस्य मोहः |
यस्याहिमांशोरुदये व्यपैति महान्धकारोऽत्र कुतोऽन्धकारः  || (सं। रा | २।१।२५)

Just by the blessings of Rama, many defects like delusion (moha) are removed in His devotees. How can He have delusion? Can there be darkness in Sun, who removes all the darkness?

Rama removes all the defects in His devotees, including moha (delusion). He can never have moha, either in His mula rupa (Narayana) or when born on earth in the form on human (Rama) or in any avatara form, for that matter.

 -------------

ರಾಮ ಗುಣಾಭಿರಾಮ-೧೯ – ಮೋಹವನ್ನು ಕಳೆವ ರಾಮನಿಗೆ, ಮೋಹವುಂಟೆ?

ಹಿಂದಿನ ಶ್ಲೋಕಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಭು ಶ್ರೀ ರಾಮನಿಗೆ ಕಾಮದಿಂದ/ಕೋಪದಿಂದ ತೊಂದರೆಯಾಗಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲವೆಂಬುದನ್ನು ನೋಡಿದೆವು. “ರಾಮನು ಮೋಹದಿಂದ ತೊಂದರೆಗೊಳಗಾಗಬಹುದಲ್ಲವೆ?” ಇಲ್ಲವೇ ಇಲ್ಲ.

ಪ್ರಯಾಂತಿ ಶಾಂತಿಂ ಕಿಲ ಯತ್ಪ್ರಸಾದಾತ್ ಮೋಹಾದ್ಯವದ್ಯಾನಿ ಕುತೋಸ್ಯ ಮೋಹಃ |
ಯಸ್ಯಾಹಿಮಾಂಶೋರುದಯೇ ವ್ಯಪೈತಿ ಮಹಾನ್ಧಕಾರೋಽತ್ರ ಕುತೋಽನ್ಧಕಾರಃ || (ಸಂ। ರಾ | ೨।೧।೨೫)

ರಾಮನ ಅನುಗ್ರಹದಿಂದ ಅವನ ಭಕ್ತರಲ್ಲಿನ ಮೋಹಾದಿ ಅನೇಕ ದೋಷಗಳು, ಕಳೆದು ಹೋಗುತ್ತವೆ. ಹೀಗಿರುವಾಗ ಅವನಿಗೇ ಮೋಹವುಂಟಾಗಲು ಸಾಧ್ಯವೇ? ಅಂಧಕಾರವನ್ನು ದೂರಮಾಡುವ ಸೂರ್ಯನಲ್ಲಿ ಕತ್ತಲು ಇರಲು ಸಾಧ್ಯವೇ?


ಶ್ರೀರಾಮನು ತನ್ನ ಭಕ್ತರ ಮೋಹ ಮುಂತಾದ ಅನೇಕ ದೋಷಗಳನ್ನು ಕಳೆದುಬಿಡುತ್ತಾನೆ. ಅವನಿಗೆ ಮೂಲ ರೂಪದಲ್ಲಿಯಾಗಲಿ (ನಾರಾಯಣ), ಅಥವಾ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಮಾನವನಂತೆ ಅವತರಿಸಿದಾಗ (ರಾಮನಾದಾಗ) ಆಗಲಿ, ಯಾವುದೇ ಅವತಾರದಲ್ಲಿಯೂ ಮೋಹವೆಂಬುದು ಇಲ್ಲವೇ ಇಲ್ಲ.

Rama - Gunabhirama -18 – Rama is extremely generous; how can He have greed?

Rama - Gunabhirama -18 – Rama is extremely generous; how can He have greed?

In the previous verse we saw that Rama cannot be troubled by desire, anger. How about greed?

संत्यज्य साम्राज्यमिदं प्रभुः स्याद्वनं प्रयातुं सहसा प्रसन्नः |
आत्मानमप्येष ददाति सद्भ्यो रामे न लोभो लभतेऽवकाशम् || (सं। रा | २।१।२४)

Lord Rama can leave this whole Kingdom, in a minute and happily go to forest. He is so compassionate that He can give Himself to suitable people. How can greed reside in such a person?

This is said by an elderly person in a large assembly of people, where King Dasharatha had invited the representatives of his country to get their opinion on Rama’s coronation. This person says, Rama has no greed, one of the six enemies of a human being and that He is fit to become Yuvaraja.

Greed is defined as ‘the condition where one does not give, despite being capable of giving, and despite being with the person who is fit to receive’. Rama has no greed. He can give up the whole Kingdom, with the blink of the eye and can do it happily. If He was greedy, would He have done that?

Similarly, Rama is extremely compassionate. He can give Himself up for the sake of others – the eligible devotees. How can greed reside in Him?

One may notice that both the points mentioned above came true later. Rama leaves the Kingdom without feeling sad. He also gives Himself to Hanuman.

स्वात्मप्रदानमधिकं पवनात्मजस्य कुर्वन् समाश्लिषदमुं परमाभितुष्टः (म।ता।नि। ७।५०)

(“Rama greatly pleased, finding nothing else appropriate to be given to Hanuman, and thinking gift of self to Hanuman as greater than all else, embraced him”. Mukhyaprana is also known as ‘sath’)

Let such compassionate Rama, remove the greed residing in us. 

-------------------------

ರಾಮ ಗುಣಾಭಿರಾಮ-೧೮ – ರಾಮನು ಅತ್ಯಂತ ಉದಾರಿಯು. ಅವನಿಗೆ ಲೋಭ ಉಂಟೆ?

ಹಿಂದಿನ ಶ್ಲೋಕದಲ್ಲಿ ಪ್ರಭು ಶ್ರೀ ರಾಮನಿಗೆ ಕಾಮದಿಂದ/ಕೋಪದಿಂದ ತೊಂದರೆಯಾಗಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲವೆಂಬುದನ್ನು ನೋಡಿದೆವು. ಹಾಗಾದರೆ ರಾಮನಿಗೆ ಲೋಭವಿದೆಯೆ?

ಸಂತ್ಯಜ್ಯ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಮಿದಂ ಪ್ರಭುಃ ಸ್ಯಾದ್ವನಂ ಪ್ರಯಾತುಂ ಸಹಸಾ ಪ್ರಸನ್ನಃ |
ಆತ್ಮಾನಮಪ್ಯೇಷ ದದಾತಿ ಸದ್ಭ್ಯೋ ರಾಮೇ ನ ಲೋಭೋ ಲಭತೇಽವಕಾಶಮ್ || (ಸಂ। ರಾ | ೨।೧।೨೪)

ಪ್ರಭು ಶ್ರೀರಾಮನು, ಈ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಕ್ಷಣಮಾತ್ರದಲ್ಲಿ ತೊರೆದು ವನಕ್ಕೆ ಸಂತೋಷದಿಂದ ತೆರಳುತ್ತಾನೆ, ಅಂತಹ ಉದಾರಿ! ಮತ್ತು ಅವನು ಎಂತಹ ಕರುಣಾಳುವೆಂದರೆ, ಸಜ್ಜನರಿಗೆ ತನ್ನನ್ನೆ ಕೊಟ್ಟು ಬಿಡುತ್ತಾನೆ. ಅವನಲ್ಲಿ ಲೋಭಕ್ಕೆ ಅವಕಾಶವಿರಲು ಸಾಧ್ಯವೆ?

ದಶರಥ ಮಹಾರಾಜನು ತನ್ನ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿನ ಜನರನ್ನು ತನ್ನ ಸಭೆಗೆ ಕರೆದು, ಅವರಲ್ಲಿ ರಾಮನ ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕದ ಬಗ್ಗೆ ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಕೇಳಿದಾಗ, ಒಬ್ಬ ವೃದ್ಧನು ಮೇಲಿನ ಶ್ಲೋಕದಿಂದ ಉತ್ತರಿಸುತ್ತಾನೆ. ಆರು ವೈರಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾದ ಲೋಭ ರಾಮನಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲವೇ ಇಲ್ಲ. ಅವನು ಯುವರಾಜನಾಗಲು ಅತ್ಯಂತ ಯೋಗ್ಯ ವ್ಯಕ್ತಿ ಎಂಬ ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಅವನದು.

‘ಕೊಡಲು ಸಾಧ್ಯವಿದ್ದರೂ, ಪಾತ್ರರು ಎದುರಿನಲ್ಲಿಯೇ ಇದ್ದರೂ, ಕೊಡದೆ ಇರುವುದು ಲೋಭ’. ಅರೆಕ್ಷಣದಲ್ಲಿ ತನ್ನ ರಾಜ್ಯವನ್ನೇ ಕೊಟ್ಟು ಬಿಡುವಷ್ಟು ಉದಾರಿಯಾಗಿರುವ ರಾಮನಿಗೆ ಲೋಭವಿರಲು ಸಾಧ್ಯವೆ?

ಹಾಗೆಯೇ, ರಾಮನು, ಯೋಗ್ಯ ಭಕ್ತರಿಗಾಗಿ, ಸಜ್ಜನರಿಗಾಗಿ, ತನ್ನನ್ನೆ ಕೊಟ್ಟು ಬಿಡುವಷ್ಟು ಕರುಣಾಳು. ಅವನಲ್ಲಿ ಲೋಭದ ಲವಲೇಶವೂ ಇಲ್ಲ.

ಮೇಲಿನ ಎರಡೂ ಘಟನೆಗಳು ಮುಂದೆ ಸತ್ಯವಾಗಿ ನಡೆದವು ಎಂಬುದನ್ನು ಗಮನಿಸಬಹುದು. ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಸನ್ನನಾಗಿಯೇ ಬಿಡುವ ರಾಮನು, ತನ್ನನ್ನೆ ಹನುಮಂತನಿಗೆ ಒಪ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ.

ಸ್ವಾತ್ಮಪ್ರದಾನಮಧಿಕಂ ಪವನಾತ್ಮಜಸ್ಯ ಕುರ್ವನ್ ಸಮಾಶ್ಲಿಷದಮುಂ ಪರಮಾಭಿತುಷ್ಟಃ (ಮ।ತಾ।ನಿ। ೭।೫೦)

(ರಾಮನು, ಹನುಮನ ಸೇವೆಯಿಂದ ಪರಿಪ್ರೀತನಾಗಿ, ಅವನಿಗೆ ತನ್ನನ್ನೇ ಕೊಟ್ಟರೆ ಸರಿಯಾದೀತು ಎಂದು ಹನುಮಂತನನ್ನು ಆಲಿಂಗಿಸಿದ. ಮುಖ್ಯಪ್ರಾಣನ ಮತ್ತೊಂದು ಹೆಸರು ‘ಸತ್’)

ಇಂತಹ ಪರಮ ಕರುಣಾಳು ರಾಮನು, ನಮ್ಮಲ್ಲಿನ ಲೋಭವನ್ನು ಹೋಗಲಾಡಿಸಲಿ.

Rama - Gunabhirama -17 – He gets nothing unpleasant; how can He have anger?

 

Rama - Gunabhirama -17 – He gets nothing unpleasant; how can He have anger?

 

In the previous verse we saw that Rama cannot be troubled by desire/lust. What about anger, which most are troubled by?

प्रियस्य हानिर्न कदाचिदस्य प्रियेतरस्यापि न सम्भवः स्यात् |
क्रोधस्ततो लक्ष्मणपूर्वजस्य पराजितः पादरजांस्युपास्ते || (सं। रा | २।१।२३)

 

Lord Rama never loses anything that He wants; Nor does He get something He does not like. Therefore, ‘anger’ remains defeated and fallen, worshipping the dust off Rama’s feet.

One gets anger for two reasons.

1)    Losing something one wants, desires. Or not getting what one desires.

2)    Getting something one does not like - an unpleasant happening

Whereas, for Rama, the above two reasons are invalid. Neither does He lose what He desires, not does He get anything unpleasant. So, the defect ‘anger’ which all of us are troubled by, never ever troubles Rama.

Always remember that fully independent Rama can have no defects.

 -------------

ರಾಮ ಗುಣಾಭಿರಾಮ-೧೭ – ರಾಮನಿಗೆ ಅಪ್ರಿಯವೆಂಬುದು ಸಂಭವಿಸುವುದೇ ಇಲ್ಲ; ಕೋಪದಿಂದ ತೊಂದರೆಯಾದೀತೆ?

ಹಿಂದಿನ ಶ್ಲೋಕದಲ್ಲಿ ಪ್ರಭು ಶ್ರೀ ರಾಮನಿಗೆ ಕಾಮದಿಂದ ತೊಂದರೆಯಾಗಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲವೆಂಬುದನ್ನು ನೋಡಿದೆವು. ನಮ್ಮೆಲ್ಲರಿಗೂ ಹೊರೆಯಾಗಿರುವ ‘ಕೋಪದಿಂದ’ ಅವನಿಗೆ ತೊಂದರೆಯಾವುದೇ?

ಪ್ರಿಯಸ್ಯ ಹಾನಿರ್ನ ಕದಾಚಿದಸ್ಯ ಪ್ರಿಯೇತರಸ್ಯಾಪಿ ನ ಸಮ್ಭವಃ ಸ್ಯಾತ್ |
ಕ್ರೋಧಸ್ತತೋ ಲಕ್ಷ್ಮಣಪೂರ್ವಜಸ್ಯ ಪರಾಜಿತಃ ಪಾದರಜಾಂಸ್ಯುಪಾಸ್ತೇ || (ಸಂ। ರಾ | ೨।೧।೨೩)

ರಾಮನು ಬಯಸಿದ್ದು ಎಂದಿಗೂ ಸಿಗದೇ ಇರದು. ಅವನು ಬಯಸದೇ ಇರುವುದು ಎಂದಿಗೂ ಒದಗುವುದಿಲ್ಲ. ಹಾಗಾಗಿ ಕೋಪವೆಂಬುದು ಸೋತು, ಅವನ ಕಾಲಿನ ಧೂಳಿನ ಉಪಾಸನೆ ಮಾಡುತ್ತಿದೆ
.
ನಮಗೆ ಕೋಪ ಬರಲು ಎರಡು ಕಾರಣಗಳು:
೧) ನಾವು ಬಯಸಿದ್ದು ಸಿಗದೇ ಇರುವುದು.
೨) ನಾವು ಇಷ್ಟ ಪಡದೇ ಇರುವುದು ನಮಗೆ ಒದಗುವುದು.
ಪ್ರಭು ರಾಮನಿಗೆ ಈ ಮೇಲಿನ ಎರಡೂ ಕಾರಣಗಳು ಇಲ್ಲ. ಅವನು ಬಯಸಿದ್ದು ಸಿಕ್ಕೆ ಸಿಗುವುದು. ಮತ್ತು ಅವನು ಬಯಸದೇ ಇರುವುದು ಎಂದಿಗೂ ಒದಗುವುದಿಲ್ಲ. ಹಾಗಾಗಿ, ನಮ್ಮೆಲ್ಲರಿಗೂ ಅತ್ಯಂತ ವೈರಿಯಾದ ‘ಕೋಪವು’, ರಾಮನಿಗೆ ಎಂದಿಗೂ ತೊಂದರೆ ಕೊಡುವುದಿಲ್ಲ.

ರಾಮನು ಅತ್ಯಂತ ಸ್ವತಂತ್ರನು, ಅವನಿಗೆ ದೋಷಗಳೆಂಬುದೇ ಇಲ್ಲ, ಎಂಬುದನ್ನು ಸದಾ ನೆನಪಿಡೋಣ.