Learn from Rama -5 (Love your juniors; they will in-turn love you)

 Learn from Rama -5

Love your juniors; they will in-turn love you

न चानृतकथो विद्वान् वृद्धानां प्रतिपूजकः |
अनुरक्तः प्रजाभिश्च प्रजाश्चाप्यनुरज्यते || २-१-१४

The all-knowing Rama never spoke untruth. He used to worship elders and was receptive to them. People used to love Rama; and Rama used to love the people.

Rama teaches something very relevant for us here. While it is very easy for a leader to command his followers, it is very difficult to earn their love. A leader should earn that love from his juniors, from his followers, from people who are at a sub-ordinate position. The junior could be a helping hand at home, or even kids and relatives younger to us at home. It is relevant to even those working in a professional environment, offices, or any place of service, or in the political parties. Every person should love his juniors not just treat them as sub-ordinates and order them. When such a love is harboured by the senior, the juniors will in-turn start loving the leader.

The work will be very effectively done if the juniors love their bosses. The house will prosper if the younger ones look up to the elders and love them. Students will learn well and learn faster if they love their teachers and teachers too love the students. The army will win every war if the soldiers love their colonel and vice-versa. The work at office will get extra efficient where the officer is loved by everyone and in-turn the officer loves the team. We can appreciate this even better in these days of open and cosmopolitan culture.

Rama teaches this very important, but rarely spoken, tenet in a subtle manner.

Let such Rama who is the world leader, love us always; and let such Rama, make us - His followers - love Him unconditionally. 

--------

ಶ್ರೀರಾಮನಿಂದ ಕಲಿಯೋಣ – ೫  

ಕಿರಿಯರನ್ನು ಪ್ರೀತಿಸಿ; ಅವರೂ ನಿಮ್ಮನ್ನು ಪ್ರೀತಿಸುವರು

ನ ಚಾನೃತಕಥೋ ವಿದ್ವಾನ್ ವೃದ್ಧಾನಾಂ ಪ್ರತಿಪೂಜಕಃ |
ಅನುರಕ್ತಃ ಪ್ರಜಾಭಿಶ್ಚ ಪ್ರಜಾಶ್ಚಾಪ್ಯನುರಜ್ಯತೇ || ೨-೧-೧೪

ವಿದ್ವಾಂಸನಾದ ಶ್ರೀರಾಮನು ಎಂದಿಗೂ ಸುಳ್ಳನ್ನಾಡಿದವನಲ್ಲ. ಹಿರಿಯರನ್ನು ಗೌರವಿಸಿ ಪೂಜಿಸುತ್ತಿದ್ದನು. ರಾಮನು ಪ್ರಜೆಗಳನ್ನು ಪ್ರೀತಿಸುತ್ತಿದ್ದನು, ಪ್ರಜೆಗಳೂ ರಾಮನನ್ನು ಪ್ರೀತಿಸುತ್ತಿದ್ದರು.

ಇಂದಿನ ಕಾಲಕ್ಕೆ ಅನ್ವಯಿಸುವ ವಿಷಯವೊಂದನ್ನು ರಾಮನು ಹೇಳಿಕೊಡುತ್ತಿದ್ದಾನೆ.

ಒಬ್ಬ ನಾಯಕ ತನ್ನ ಅನುಚರರಿಗೆ ಆಜ್ಞೆ ಮಾಡುವುದು ತುಂಬಾ ಸುಲಭ. ಆದರೆ ಅವರ ಪ್ರೀತಿಯನ್ನು ಗಳಿಸುವುದು ತುಂಬಾ ಕಷ್ಟದ ಕೆಲಸ. ನಾಯಕನಾದವನು ತನ್ನ ಕಿರಿಯರ, ಅನುಚರರ, ತನಗಿಂತ ಕೆಳಗಿನ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಇರುವವರ ಪ್ರೇಮಕ್ಕೆ ಪಾತ್ರನಾಗಬೇಕು. ಅನುಚರರು ಯಾರೂ ಆಗಿರಬಹುದು – ನಮ್ಮ ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವವರು, ಮಕ್ಕಳು, ತಮಗಿಂತ ಕಿರಿಯ ಸಂಬಂಧಿಕರು, ನಮ್ಮ ಕಛೇರಿಗಳಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ಸಹಾಯಕರಿರಬಹುದು, ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಅನುಯಾಯಿಗಳೂ ಆಗಿರಬಹುದು – ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಅನ್ವಯಿಸುವ ವಿಷಯವಿದು. ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರೂ ತನ್ನ ಅನುಚರರನ್ನು ಸೇವಕರಂತೆ ನೋಡುವುದನ್ನು ಬಿಟ್ಟು, ಅವರಿಗೆ ಆಜ್ಞೆ ಮಾಡುವುದನ್ನು ಬಿಟ್ಟು, ಪ್ರೀತಿಸಿದರೆ, ಪ್ರೇಮದಿಂದ ನಡೆಸಿಕೊಂಡರೆ, ಅದರ ಪರಿಣಾಮ ಅಪರಿಮಿತ. ನಾಯಕನ ಈ ಗುಣವನ್ನು ಅನುಚರರು ಆದರಿಸಿ ಅನುಕರಿಸುವುದರಲ್ಲಿ ಸಂಶಯವಿಲ್ಲ.

ಇದು ಇಂದಿನ ಕಾಲದ ತೆರೆದ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮತ್ತು ‘ವಿಶ್ವ-ಪ್ರಜಾ’ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ನೆಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಸುಲಭವಾಗಿ ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಅಧಿಕಾರಿಯನ್ನು ಪ್ರೀತಿಸುವ ಕಚೇರಿಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲಸವು ತುಂಬ ದಕ್ಷತೆಯಿಂದ ಮುಗಿಯುತ್ತದೆ. ಕಿರಿಯರು ಹಿರಿಯರನ್ನು ಪ್ರೀತಿಸಿ, ಆದರಿಸಿ, ಅನುಕರಿಸಿದರೆ, ಮನೆಯಲ್ಲೇ ಬೃಂದಾವನ. ಶಿಕ್ಷಕರನ್ನು ಒಲುಮೆಯಿಂದ ಕಾಣುವ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳ ಕಲಿಕೆ ವೇಗದಿಂದ ಸಾಗುತ್ತದೆ. ತಮ್ಮ ಸೈನ್ಯಾಧಿಕಾರಿಯನ್ನು ಪ್ರೀತಿಸುವ ಮತ್ತು ಸೈನ್ಯಾಧಿಕಾರೂ ತನ್ನ ಸೈನ್ಯವನ್ನು ಪ್ರೀತಿಸುವ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಿದ್ದರೆ ಯಾವುದೇ ಯುದ್ಧವನ್ನಾದರೂ ಗೆಲ್ಲಬಹುದು. ತಂಡದ ಎಲ್ಲಾ ಸದಸ್ಯರನ್ನು ಪ್ರೇಮದಿಂದ ಕಾಣುವ ಮುಂದಾಳಿಗೆ ಮತ್ತು ಆ ಮುಂದಾಳುವಿನಲ್ಲಿ ಒಲ್ಮೆಯಿಟ್ಟಿರುವ ಸದಸ್ಯರಿರುವ ತಂಡ ಯಾವುದನ್ನಾದರು ಸಾಧಿಸಬಹುದು.

ಇಂತಹ ಅತಿ ಮುಖ್ಯವಾದ ಆದರೆ ಅಪರೂಪವಾಗಿ ಮಾತನಾಡಲ್ಪಡುವ ತತ್ತ್ವವನ್ನು ಪ್ರಭು ಶ್ರೀರಾಮನು ತನ್ನ ನಡತೆಯ ಮೂಲಕ ಸೂಕ್ಷ್ಮವಾಗಿ ತಿಳಿಸಿಕೊಡುತ್ತಿದ್ದಾನೆ.

ಜಗತ್ತಿನ ಏಕೈಕ ನಾಯಕನಾದ ರಾಮನು, ನಮ್ಮನ್ನು ಸದಾ ಪ್ರೀತಿಸಲಿ. ಮತ್ತು ಅವನ ಅನುಚರರಾದ ನಾವೂ ಸಹ ಅವನನ್ನು ಷರತ್ತುಗಳಿಲ್ಲದೆ ಪ್ರೀತಿಸುವಂತೆ ಮಾಡಲಿ.

Learn from Rama -4 (Shun arrogance; start the conversation)

 Learn from Rama -4

 Shun arrogance; start the conversation

बुद्धिमान्मधुराभाषी पूर्वभाषी प्रियंवदः |
वीर्यवान्नच वीर्येण महता स्वेन विस्मितः || २-१-१३

The wise Rama always speaks sweetly. He is the first one to initiate a dialogue. His speech is compassionate. Though, valorous, Rama is not arrogant of His mighty valor.

There are many books available that teach us ‘how to start a conversation?’. Lord Rama, the greatest teacher, shows it by example. Not only should our words be sweet, but we should also be the first to start a conversation. Not just with strangers, Rama teaches us to speak openly and initiate that conversation even with people whom we know. Being the prince of the biggest empire, being the best person on earth, Rama, is not arrogant. He initiates the dialogue, with a smiling face, with an inviting attitude, with a sweet talk and with soft spoken words. His valour like many of His other attributes is matchless, but He does not show-off, He is not proud, does not hold a superiority complex. Also, Rama is wise! But that wisdom has not brought arrogance in Him either.

We, insignificant beings, show arrogance, are proud of our miniscule success stories like ‘I know this, I play well, I speak well, I sing well, I am rich, I am a born genius…’ the list goes on. But Rama, the mightiest warrior, gives no space to pretentious displays.

As the saying goes, ‘how you treat people tells all’. Rama teaches us to shun arrogance, to speak with sweet words, to be the first to initiate a dialogue, to not show-off.

May such sweet Rama, always be present in us, making us speak sweetly and may He always remove the arrogance in us.

------------------------------

ಶ್ರೀರಾಮನಿಂದ ಕಲಿಯೋಣ - ೪

ಅಹಂಕಾರ ತೊರೆಯೋಣ; ಮೊದಲು ಮಾತಾಡೋಣ

ಬುದ್ಧಿಮಾನ್-ಮಧುರಾಭಾಷೀ ಪೂರ್ವಭಾಷೀ ಪ್ರಿಯಂವದಃ |
ವೀರ್ಯವಾನ್ ನ ಚ ವೀರ್ಯೇಣ ಮಹತಾ ಸ್ವೇನ ವಿಸ್ಮಿತಃ || ೨-೧-೧೩

ಶ್ರೀರಾಮನು ಬುದ್ಧಿವಂತನು, ಸದಾ ಮಧುರವಾಗಿ, ಪ್ರಿಯವಾಗಿ ನುಡಿಯುತ್ತಿದ್ದನು. ತಾನೇ ಮೊದಲು ಸಂಭಾಷಣೆಯನ್ನು ಆರಂಭಿಸುತ್ತಿದ್ದನು. ಪರಮವೀರನಾದರೂ, ತನ್ನ ಶೌರ್ಯದ ಬಗ್ಗೆ ಕಿಂಚಿತ್ತೂ ಗರ್ವಪಡುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ.

ಜಗತ್ತಿನ ಅರ್ಧದಷ್ಟು ಜಗಳ ನಿಲ್ಲಲು ಇದೊಂದೆ ಉಪಾಯ – ರಾಮನಿಂದ ಕಲಿಯಿರಿ! ಪ್ರಿಯವಾಗಿಯೂ ಮಧುರವಾಗಿಯೂ ನುಡಿಯುವ ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ಕಂಡರೆ ಯಾರಿಗೆ ಪ್ರೀತಿಯಾಗದು? ರಾಮಚಂದ್ರನು ಮೃದು ಮಾತುಗಳಿಂದ, ಪ್ರೀತಿಯಿಂದ, ಸಿಹಿಯಾದ ವಚನಗಳಿಂದಲೂ ಮಾಡಿದ ಮೋಡಿ ಅಸದೃಶ. ನಮ್ಮ ನುಡಿಗಳು ಸಿಹಿ ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ನಾವೇ ಮೊದಲು ಮತ್ತೊಬ್ಬರೊಂದಿಗೆ ಸಂಭಾಷಣೆ ಆರಂಭಿಸಬೇಕು. ಮೊದಲು ಮಾತನಾಡದೆ, ಮಗುಮ್ಮಾಗಿ ಕುಳಿತರೆ, ಆಗುವ ನಷ್ಟ ಎಲ್ಲರಿಗೂ ತಿಳಿದಿದೆ. ‘ಹೇಗೆ ಸಂಭಾಷಣೆ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಬೇಕು?’ ಎಂಬುದರ ಬಗ್ಗೆ ಬಹಳಷ್ಟು ಪುಸ್ತಕಗಳು ಇಂದು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಲಭಿಸುತ್ತವೆ. ಜಗತ್ತಿನ ಮೊದಲ ಗುರುವು ಆದ ಶ್ರೀರಾಮನು ಇದನ್ನು ನಮಗೆ ತೋರಿಕೊಡುತ್ತಾನೆ. ಪರಿಚಯವಿದ್ದರೊಂದಿಗೂ ‘ನಾವೇಕೆ ಮೊದಲು ಮಾತನಾಡಬೇಕು, ಅವನೇ ಬಂದು ನನ್ನನ್ನು ಮಾತನಾಡಿಸಲಿ’ ಎಂದು ನಾವು ಸುಮ್ಮನೆ ಕೂರುತ್ತೇವೆ. ಆದರೆ, ಆ ರಾಮಚಂದ್ರನು, ಆ ಕಾಲದ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ ಯುವರಾಜನಾದರೂ, ಶ್ರೇಷ್ಠ ವ್ಯಕ್ತಿಯಾದರೂ, ತಾನೆ ನಗುನಗುತ್ತಾ ಮೊದಲು ಮಾತನಾಡಿಸಿ, ಸಿಹಿ ಮಾತುಗಳಿಂದ ಪ್ರೀತಿ ಹಂಚುವಾಗ, ನಾವು ಹೇಗಿರಬೇಡ? ರಾಮನು ಅಪ್ರತಿಮ ವೀರನೂ ಹೌದು. ಆದರೆ ಎಂದಿಗೂ ತನ್ನ ಶೌರ್ಯದ ಬಗ್ಗೆ ಕಿಂಚಿತ್ತೂ ಗರ್ವಪಡುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ, ಹಾಗೆ ತೋರಿಕೊಳ್ಳಲೂ ಇಲ್ಲ.

ಅತಿ ಕನಿಷ್ಠ ಜೀವಿಗಳಾದ ನಾವು, ನಮ್ಮ ಯಃಕಶ್ಚಿತ್ ಸಾಧನೆಗಳನ್ನು ದೊಡ್ಡದು ಮಾಡಿ ತೋರಿಕೊಳ್ಳುತ್ತೇವೆ – ನನಗೆ ಇವೆಲ್ಲವೂ ತಿಳಿದಿದೆ, ನಾನು ಶ್ರೇಷ್ಠ ಆಟಗಾರ, ನನ್ನ ಕಂಠ ಅದ್ಭುತ, ನನ್ನ ಪ್ರತಿಭೆ ಅಸದೃಶ, ನನ್ನಂತಹ ಸಿರಿವಂತರು ಯಾರು... ಮುಗಿಯದ ದರ್ಪ. ಆದರೆ, ಜಗತ್ತಿನ ಅಪ್ರತಿಮ ಶೂರನಾದ ರಾಮನಲ್ಲಿ ಈ ಪ್ರದರ್ಶನಗಳಿಗೆ ಜಾಗವಿರಲಿಲ್ಲ.  

ಎಲ್ಲರೊಂದಿಗೆ ಬೆರೆಯುತ್ತಾ, ಸಿಹಿ ನುಡಿಯುತ್ತಾ, ತನ್ನ ಬಗ್ಗೆ ಕೊಚ್ಚಿಕೊಳ್ಳುವುದನ್ನು ಬಿಟ್ಟು, ಹೇಗಿರಬೇಕು ಎಂದು ಪ್ರಭು ಶ್ರೀರಾಮನು ಬೋಧಿಸುತ್ತಿದ್ದಾನೆ.

ಸಿಹಿನುಡಿಗಳನ್ನಷ್ಟೇ ಆಡುವ ಆ ಶ್ರೀರಾಮನು, ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ನಿಂತು ಸದಾ ರತ್ನದಂತ ಮಾತುಗಳನ್ನೇ ಆಡಿಸಲಿ. ನಾವೆಂದಿಗೂ ಅಹಂಕಾರದಿಂದ ವರ್ತಿಸದಂತೆ ನಡೆಸಲಿ ಎಂದು ಪ್ರಾರ್ಥಿಸೋಣ.

Learn from Rama - 3 (Make time for elders)

ಶ್ರೀರಾಮನಿಂದ ಕಲಿಯೋಣ - ೩

ಹಿರಿಯರಿಗಾಗಿ ಸಮಯ ಹೊಂದಿಸೋಣ

 ಶೀಲವೃದ್ಧೈ: -ಜ್ಣಾನವೃದ್ಧೈ:-ವಯೋವೃದ್ಧೈಶ್ಚ ಸಜ್ಜನೈಃ |
ಕಥಯನ್ನಾಸ್ತ ವೈ ನಿತ್ಯಂ-ಅಸ್ತ್ರಯೋಗ್ಯಾನ್ತರೇಷ್ವಪಿ || ೨-೧-೧೨

ಸದಾ ಬಿಡುವಿಲ್ಲದಿರುವಷ್ಟು ಕೆಲಸದಲ್ಲಿಯೂ, ಶಸ್ತ್ರಾಭ್ಯಾಸದಲ್ಲಿಯೂ ನಿರತನಾದ ರಾಮನು, ಹೇಗಾದರೂ ಸಮಯ ಹೊಂದಿಸಿ, ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ, ಗುಣದಲ್ಲಿ, ಜ್ಞಾನದಲ್ಲಿ ಹಿರಿಯರಾಗಿರುವ ಸಜ್ಜನರೊಂದಿಗೆ ಸಂಭಾಷಿಸುತ್ತಾನೆ.

ಇಂದಿನ ಯುಗದಲ್ಲಿ ನಮಗೆ ಸಮಯದ ಕೊರತೆ ಇದೆ ಎಂದು ಎಲ್ಲರ ಅನಿಸಿಕೆ. ಕಚೇರಿಗೆ ಹೋಗುವುದು, ಬರುವುದು, ಇತರ ಮನೆಗೆಲಸಗಳಲ್ಲಿ ತೊಡಗುವುದು, ಮಕ್ಕಳ ಪೋಷಣೆ ಇದರಲ್ಲೇ ನಮ್ಮ ಸಮಯ ಕಳೆದು ಹೋಗುತ್ತದೆ. ಬಿಡುವು ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಹೆಚ್ಚಿನವರಿಗೆ ಸಾಧ್ಯವೇ ಆಗುವುದಿಲ್ಲ. ಏಕೆಂದರೆ ನಮ್ಮ ಬಿಡುವಿನ ಸಮಯವೆಲ್ಲ ಹಾಳು ಹರಟೆ, ಟಿವಿ, ಮೊಬೈಲ್, ಇದರಲ್ಲಿ ಕಳೆದು ಹೋದದ್ದು ನಮ್ಮ ಅರಿವಿಗೆ ಬರುವುದೇ ಇಲ್ಲ. ನಮ್ಮ ಜ್ಞಾನವು ವೃದ್ಧಿಸಲಿಲ್ಲ, ಮನಸ್ಸಿಗೆ ಸಂತೋಷವೂ ಆಗಲಿಲ್ಲ, ಅದರಿಂದ ಯಾರಿಗೂ ಉಪಕಾರವೂ ಆಗಲಿಲ್ಲ.
ರಾಮನು ಹಿರಿಯರೊಂದಿಗೆ ಸಮಯ ಕಳೆಯಿರಿ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದಾನೆ. ಇಂದು ನಮಗೆ ಹಿರಿಯರ ಉಪದೇಶ ಬೇಡವಾಗಿದೆ. ಗುಣಶೀಲರಾದ ಸಜ್ಜನರು ಸಿಗುವುದೇ ಅಪರೂಪ, ಜ್ಞಾನಿಗಳ ಸಹವಾಸ ಬೇಡವಾಗಿದೆ. ವೃದ್ಧರನ್ನು ಹೊರಗೆ ಅಟ್ಟಿಯಾಗಿದೆ. ಅಧಃ ಪತನಕ್ಕೆ ಇನ್ನೇನು ಬೇಕು.
ಶ್ರೀ ರಾಮನಾದರೋ, ಸದಾ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳ ಸಂಗದಲ್ಲೇ ಅನಿವಾರ್ಯವಾಗಿ ಇರಬೇಕಾದ, ಕ್ಷತ್ರಿಯ, ಬಿಡುವಿಲ್ಲದ ಆಡಳಿತಗಾರ. ಆದರೂ, ಹೇಗಾದರೂ ಸಮಯ ಹೊಂದಿಸಿಕೊಂಡು ಹಿರಿಯರೊಂದಿಗೆ ಆ ಬಿಡುವಿನ ಸಮಯ ಕಳೆಯುತ್ತಿದ್ದ. ನಮಗೂ ಹಾಗೆಯೇ ನಡೆಯಿರಿ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದಾನೆ. ಊರ್ಧ್ವಗಾಮಿಗಳಾಗಲು ಅದೊಂದೇ ದಾರಿ.
ಹಿರಿಯರ ಒಳಗೂ ಕಿರಿಯರ ಒಳಗೂ ಇದ್ದು, ಸರ್ವರನ್ನೂ ಪ್ರೇರಿಸುವ ರಾಮನು, ಸಜ್ಜನರ ಸಂಗದಲ್ಲಿರುವಂತೆ ನಮ್ಮ ಬುದ್ಧಿಯನ್ನು ಪ್ರಚೋದಿಸಲಿ.

----------------------------------------------------

Learn from Rama -3

Make time for elders

शीलवृद्धैर्ज्ञानवृद्धैर्वयोवृद्धैश्च सज्जनैः |
कथयन्नास्त वै नित्यमस्त्रयोग्यान्तरेष्वपि || २-१-१२

Rama, despite His busy schedule of practicing warfare/archery everyday, makes time to converse with the noble, with the elderly ones - elder by conduct, elder by wisdom, or elder by age

 

If there is one thing we do not find these days, it is ‘time’. We are ever busy with work, commute, household chores, taking care of the kids etc., and never realize the lost day. Most never have a ‘free-time’; because our free time is spent on entertainment, mobile and useless chats. The time lost in these activities is never noticed. Neither did we acquire new knowledge, nor did it help anybody, and of course it never provided us any peace. Rama asks us to spend time with the elderly. Today, we don’t want the advice of the elderly, those with good conduct are rarely found, the wisdom of the wise is not needed anymore; and we have already thrown out our old-aged parents.

Rama, is an administrator, a kshatriya, who has to spend time on practicing archery and other royal arts every day; but He finds time, rather, makes time to converse with elderly, the wise, the sajjanas. He wants us to follow Him. That is the only way to reach the top!
Let such Rama, who is present in the elderly as well as the young, guide us to have the right company, the company of the noble!

Learn from Rama -2 (Remember the smallest help; never remember the harm by others)

 

ಶ್ರೀರಾಮನಿಂದ ಕಲಿಯೋಣ - 2

 
ಸಣ್ಣ ಉಪಕಾರಗಳನ್ನೂ ನೆನೆಯೋಣ; ಅಪಕಾರಗಳನ್ನು ಮರೆಯೋಣ

ಕಥಞ್ಚಿದುಪಕಾರೇಣ ಕೃತೇನೈಕೇನ ತುಷ್ಯತಿ |
ನ ಸ್ಮರತ್ಯಪಕಾರಾಣಾಂ ಶತಮಪ್ಯಾತ್ಮವತ್ತಯಾ || ೨-೧-೧೧

 ಇತರರು ಎಂದೋ ಮಾಡಿದ ಸಣ್ಣ ಉಪಕಾರಗಳನ್ನೂ ರಾಮನು ಸಂತೋಷದಿಂದ ನೆನೆಯುತ್ತಾನೆ. ಯಾರಾದರೂ ಅಪಕರಿಸದರೆ? ನೂರಾರು ಬಾರಿ ತನಗೆ ಯಾರಾದರು ಅಪಕರಿಸಿದರೂ, ಅದನ್ನು ಆ ರಾಮಚಂದ್ರನು ಮರೆತು ಬಿಡುತ್ತಾನೆ.

ಶ್ರೀರಾಮನು ನಮಗೆ ಮಾಡುವ ಬೋಧನೆ ಇದು. ಬಹಳಷ್ಟು ಸಲ ನಮಗೆ ಇತರರು ಮಾಡಿದ ಉಪಕಾರಗಳು ಮರೆತು ಹೋಗುವುದುಂಟು. ಒಮ್ಮೊಮ್ಮೆ ದೊಡ್ಡ ಉಪಕಾರಗಳನ್ನು ನೆನೆದುಕೊಂಡರೂ, ಸಣ್ಣ-ಸಣ್ಣ ವಿಷಯಗಳಲ್ಲಿನ ಉಪಕಾರಗಳು ನಮಗೆ ಸುಲಭವಾಗಿ ಮರೆತು ಹೋಗುತ್ತದೆ. ರಾಮನು ಹೇಳುತ್ತಾನೆ, ಉಪಕಾರ ಯಾವುದೇ ಇರಲಿ, ಅದನ್ನು ಎಂದಿಗೂ ಮರೆಯಬೇಡ. ಇಂದು ನೀನು ಏನಾಗಿರುವೆಯೊ ಅದು ಅಂದು ಇತರರ ಸಣ್ಣ ಸಹಾಯದಿಂದ ಆಗಿರಬಹುದು. ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ನಿನಗೆ ಅದೇ ವ್ಯಕ್ತಿಯಿಂದ ಸಹಾಯ ಬೇಕಾಗಬಹುದು. ಅಲ್ಲವೇ? ಹಾಗಾಗಿ ಕೃತಜ್ಞನಾಗಿರು.

ಸರಿ, ಅಪಕರಿಸಿದವರೊಂದಿಗೆ ಹೇಗಿರಬೇಕು? ಇಂದು ಬಹುತೇಕರು ತಿಳಿಸುವುದು ಏನೆಂದರೆ, ಅಪಕರಿಸಿದವರನ್ನು ಮರೆಯದಿರಿ, ಎಂದು. ಆದರೆ ರಾಮನ ಶಿಕ್ಷಣ ಹಾಗಿಲ್ಲ. ಹತ್ತಾರು ಬಾರಿ, ನೂರಾರು ಬಾರಿ ಜನರು ನಿಮ್ಮನ್ನು ಅಪಕರಿಸಲಿ. ಅದನ್ನು ಮರೆತುಬಿಡಿ. ಆ ದ್ವೇಷದ ಬೀಜವನ್ನು ಮನದಲ್ಲಿಟ್ಟು ಅದು ಹೆಮ್ಮರವಾಗಿ ಬೆಳೆವುದಕ್ಕೆ ಬಿಟ್ಟರೆ, ಅದು ನಿಮ್ಮನ್ನೂ ನುಂಗುತ್ತದೆ. ಆ ದ್ವೇಷದ ಫಲವಾಗಿ ನೀವೂ ನಿಮಗೆ ಅಪಕರಿಸಿದ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಅಪಕರಿಸುತ್ತೀರಿ, ಮುಯ್ಯಿಗೆ ಮುಯ್ಯಿ ತೀರಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತೀರಿ. ಅದು ಸಫಲವಾದಾಗ ತೃಪ್ತರಾಗುತ್ತೀರಿ. ಆದರೆ ಆ ವ್ಯಕ್ತಿ ಇದನ್ನು ಮರೆಯನು. ಅವನು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ನಿಮ್ಮ ವಿರುದ್ಧ ಕತ್ತಿ ಮಸೆಯುತ್ತಾನೆ. ಇದು ನಿಲ್ಲದ ವಿಷ ವರ್ತುಲ. ಹಾಗಾಗಿ ರಾಮನ ಬೋಧನೆ – ಅಪಕಾರವನ್ನು ಮರೆ, ಉಪಕಾರವನ್ನು, ಅದು ಎಷ್ಟೇ ಚಿಕ್ಕದಾದರು ಸರಿ, ಎಂದಿಗೂ ಮರೆಯಬೇಡ. ಎಲ್ಲರೊಳಗಿದ್ದು ನಮಗೆ ಸದಾ ಸಹಾಯ ಮಾಡುವ ರಾಮನು, ಅವನ ನೆನಪನ್ನು ಸದಾ ನಮ್ಮಲ್ಲಿರಿಸಲಿ. ಮನಸ್ಸಿನ ದ್ವೇಷದ ಬೀಜವನ್ನು ಹುರಿದು ಹಾಕಲಿ.

---------------------------------------------------------------

Learn from Rama -2

Remember the smallest help; never remember the harm by others

 

कथञ्चिदुपकारेण कृतेनैकेन तुष्यति |
न स्मरत्यपकाराणां शतमप्यात्मवत्तया || २-१-११

Rama, is glad even for the smallest help offered to Him, by others. Never does He remember any number of bad things done to him.

 Lord Rama asks us to be happy and grateful for the small help done by others. Do not forget those who helped you when you needed; and not just those who provided significant assistant, but even those who helped you in small ways.  You never know when you may need help from the same person. Also, the reason for you being what you are today, could be because of those small help provided by others.

The theory that is taught these days is to remember those who have hurt you too. But that is not what Rama teaches. Even if someone tries to hurt you in multiple ways innumerable times, remembering it and being vengeful about it makes no sense. The revenge, the thought to put down someone just because h/she caused you a harm long ago, would mean they too will wait for an opportunity for revenge. The more we go into this, the more we are pulled into the vicious cycle never to return. So, Rama says, do not harbour vengeance. Forget all the bad things done to you by others. But never forget even the smallest help provided by others unto you!

Let such Rama who stays in every being and provides us timely help, make us remember Him constantly. Let such Rama remove the seed of vengeance in us.