Rama - Gunabhirama -20 – He is the Lord of all; How can He have ego?

Rama - Gunabhirama -20 – He is the Lord of all; How can He have ego?

Ego is the one of the six enemies that humans are troubled by. Does Rama have ego?

अविद्यमानात्म-गुणाभिमानं मोहादहंकारमुशन्ति संतः |
अविद्यमानो न गुणोऽस्ति रामे तस्मादहंकारलवोऽपि नास्य || (सं। रा | २।१।२६)

The noble say that – due to delusion, assuming that a certain attribute exists in oneself, when it’s not there, is termed as Ahankara (Ego or pride). Sri Rama is the Lord of all. There is no attribute that He does not possess. So, how can He be termed as egoistic?

अस्वरूपे स्वरूपत्वमतिरेव हि अहंकृतिः (गीता तात्पर्य)

Assuming that we have a certain attribute (guNa), when, in reality, we don’t have it – is termed as ahankara. For example: If a person thinks that s/he is the world’s best player, when s/he hardly has played against others, then such a thing is termed as being egoistic. Similarly, assuming that one is very powerful, can control anything, etc,. – all these are delusions that make a person have a certain pride or ego.

In Lord Rama, there is no such attribute which He does not have. He is all powerful, He can control everything, He can defeat anybody, He can do what He wishes for, whenever and wherever. All these attributes are indeed present in Rama, and there are no false assumptions. So, Rama does not have an iota of ahamkara.

Let such Gunapoorna Rama, bless us to remove our ahamkara.

-----------------------------

ರಾಮ ಗುಣಾಭಿರಾಮ-೨೦ – ಸರ್ವಸ್ವಾಮಿ ರಾಮನಿಗೆ ಅಹಂಕಾರವೇ?

ಅಹಂಕಾರವೆಂಬುದು ಮನುಷ್ಯನನ್ನು ಕಾಡುವ ಆರು ವೈರಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು. ರಾಮನಿಗೆ ಅಹಂಕಾರ ಉಂಟೆ?

ಅವಿದ್ಯಮಾನಾತ್ಮ-ಗುಣಾಭಿಮಾನಂ ಮೋಹಾದಹಂಕಾರಮುಶನ್ತಿ ಸಂತಃ |
ಅವಿದ್ಯಮಾನೋ ನ ಗುಣೋಽಸ್ತಿ ರಾಮೇ ತಸ್ಮಾದಹಂಕಾರಲವೋಽಪಿ ನಾಸ್ಯ || (ಸಂ। ರಾ | ೨।೧।೨೬)

ಸಜ್ಜನರ ಅಭಿಪ್ರಾಯದಲ್ಲಿ, ತನ್ನಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲದ ಗುಣಗಳು ತನ್ನಲ್ಲಿ ಇವೆ ಎಂದು ಮೋಹದಿಂದಾಗಿ ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳುವುದೇ ಅಹಂಕಾರ. ಶ್ರೀರಾಮನು ಸರ್ವಸ್ವಾಮಿ. ಅವನಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲದ ಗುಣಗಳೇ ಇಲ್ಲ! ಹೀಗಿರುವಾಗ ಅವನಿಗೆ ಅಹಂಕಾರವಿದೆ ಎನ್ನಲಾದೀತೆ?

ಅಸ್ವರೂಪೇ ಸ್ವರೂಪತ್ವಮತಿರೇವ ಹಿ ಅಹಂಕೃತಿಃ (ಗೀತಾ ತಾತ್ಪರ್ಯ)

ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲದೇ ಇರುವ ಗುಣವನ್ನು ಮೋಹದಿಂದಾಗಿ ಇದೆ ಎಂದು ಭಾವಿಸಿದರೆ, ಅದನ್ನು ಅಹಂಕಾರ (ಮದ) ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ – ಒಬ್ಬ ಆಟಗಾರ/ಗಾರ್ತಿ, ಇತರರೊಂದಿಗೆ ಆಟವನ್ನು ಆಡದೆಯೇ, ತನ್ನನ್ನು ತಾನೆ ಜಗತ್ತಿನ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಆಟಗಾರ/ರ್ತಿ ಎಂದು ಹೇಳಿಕೊಂಡರೆ, ಅದು ಅಹಂಕಾರದ ತಪ್ಪು ತಿಳುವಳಿಕೆ. ಹಾಗೆಯೇ, ತಾನು ಸರ್ವ ಶಕ್ತಿಶಾಲಿ, ಎಲ್ಲರನ್ನೂ ನಿಯಂತ್ರಿಸಬಲ್ಲೆ, ಎಂದೆಲ್ಲಾ ಮೋಹದಿಂದ ತಿಳಿದುಕೊಂಡರೆ, ಅದುವೇ ಅಹಂಕಾರ.

ಆದರೆ ರಾಮನಲ್ಲಿ ಅಂತಹ ಇಲ್ಲದಿರುವ ಗುಣವೇ ಇಲ್ಲ. ಅವನು ಸರ್ವಶಕ್ತನು, ಸರ್ವರ ನಿಯಂತ್ರಕನು. ಅವನು ಎಲ್ಲರನ್ನೂ ಸೋಲಿಸಬಲ್ಲ, ಅವನು ಬಯಸಿದ್ದನ್ನು, ಯಾವಾಗ ಬೇಕಾದರು, ಎಲ್ಲಿ ಬೇಕಾದರೂ ಮಾಡಬಲ್ಲ. ಇವೆಲ್ಲಾ ಗುಣಗಳು ಅವನಲ್ಲಿ ನಿಶ್ಚಿತವಾಗಿಯೂ ಇವೆ, ಯಾವುದೂ ಮಿಥ್ಯಾ ತಿಳುವಳಿಕೆಯಲ್ಲ. ಹಾಗಾಗಿ ರಾಮನಿಗೆ ಅಹಂಕಾರದ ಲವಲೇಶವೂ ಇಲ್ಲ.

ಅಂತಹ ಗುಣಪರಿಪೂರ್ಣ ರಾಮನು ನಮ್ಮಲ್ಲಿರುವ ಅಹಂಕಾರವನ್ನು ಕಳೆಯಲಿ.

Rama - Gunabhirama -19 – Rama removes delusion; How can He have it?

 Rama - Gunabhirama -19 – Rama removes delusion; How can He have it?

In the previous verses we saw that Rama cannot be troubled by desire, anger, greed. But He can be in delusion, can’t He? No!

प्रयांति शांतिं किल यत्प्रसादात् मोहाद्यवद्यानि कुतोस्य मोहः |
यस्याहिमांशोरुदये व्यपैति महान्धकारोऽत्र कुतोऽन्धकारः  || (सं। रा | २।१।२५)

Just by the blessings of Rama, many defects like delusion (moha) are removed in His devotees. How can He have delusion? Can there be darkness in Sun, who removes all the darkness?

Rama removes all the defects in His devotees, including moha (delusion). He can never have moha, either in His mula rupa (Narayana) or when born on earth in the form on human (Rama) or in any avatara form, for that matter.

 -------------

ರಾಮ ಗುಣಾಭಿರಾಮ-೧೯ – ಮೋಹವನ್ನು ಕಳೆವ ರಾಮನಿಗೆ, ಮೋಹವುಂಟೆ?

ಹಿಂದಿನ ಶ್ಲೋಕಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಭು ಶ್ರೀ ರಾಮನಿಗೆ ಕಾಮದಿಂದ/ಕೋಪದಿಂದ ತೊಂದರೆಯಾಗಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲವೆಂಬುದನ್ನು ನೋಡಿದೆವು. “ರಾಮನು ಮೋಹದಿಂದ ತೊಂದರೆಗೊಳಗಾಗಬಹುದಲ್ಲವೆ?” ಇಲ್ಲವೇ ಇಲ್ಲ.

ಪ್ರಯಾಂತಿ ಶಾಂತಿಂ ಕಿಲ ಯತ್ಪ್ರಸಾದಾತ್ ಮೋಹಾದ್ಯವದ್ಯಾನಿ ಕುತೋಸ್ಯ ಮೋಹಃ |
ಯಸ್ಯಾಹಿಮಾಂಶೋರುದಯೇ ವ್ಯಪೈತಿ ಮಹಾನ್ಧಕಾರೋಽತ್ರ ಕುತೋಽನ್ಧಕಾರಃ || (ಸಂ। ರಾ | ೨।೧।೨೫)

ರಾಮನ ಅನುಗ್ರಹದಿಂದ ಅವನ ಭಕ್ತರಲ್ಲಿನ ಮೋಹಾದಿ ಅನೇಕ ದೋಷಗಳು, ಕಳೆದು ಹೋಗುತ್ತವೆ. ಹೀಗಿರುವಾಗ ಅವನಿಗೇ ಮೋಹವುಂಟಾಗಲು ಸಾಧ್ಯವೇ? ಅಂಧಕಾರವನ್ನು ದೂರಮಾಡುವ ಸೂರ್ಯನಲ್ಲಿ ಕತ್ತಲು ಇರಲು ಸಾಧ್ಯವೇ?


ಶ್ರೀರಾಮನು ತನ್ನ ಭಕ್ತರ ಮೋಹ ಮುಂತಾದ ಅನೇಕ ದೋಷಗಳನ್ನು ಕಳೆದುಬಿಡುತ್ತಾನೆ. ಅವನಿಗೆ ಮೂಲ ರೂಪದಲ್ಲಿಯಾಗಲಿ (ನಾರಾಯಣ), ಅಥವಾ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಮಾನವನಂತೆ ಅವತರಿಸಿದಾಗ (ರಾಮನಾದಾಗ) ಆಗಲಿ, ಯಾವುದೇ ಅವತಾರದಲ್ಲಿಯೂ ಮೋಹವೆಂಬುದು ಇಲ್ಲವೇ ಇಲ್ಲ.

Rama - Gunabhirama -18 – Rama is extremely generous; how can He have greed?

Rama - Gunabhirama -18 – Rama is extremely generous; how can He have greed?

In the previous verse we saw that Rama cannot be troubled by desire, anger. How about greed?

संत्यज्य साम्राज्यमिदं प्रभुः स्याद्वनं प्रयातुं सहसा प्रसन्नः |
आत्मानमप्येष ददाति सद्भ्यो रामे न लोभो लभतेऽवकाशम् || (सं। रा | २।१।२४)

Lord Rama can leave this whole Kingdom, in a minute and happily go to forest. He is so compassionate that He can give Himself to suitable people. How can greed reside in such a person?

This is said by an elderly person in a large assembly of people, where King Dasharatha had invited the representatives of his country to get their opinion on Rama’s coronation. This person says, Rama has no greed, one of the six enemies of a human being and that He is fit to become Yuvaraja.

Greed is defined as ‘the condition where one does not give, despite being capable of giving, and despite being with the person who is fit to receive’. Rama has no greed. He can give up the whole Kingdom, with the blink of the eye and can do it happily. If He was greedy, would He have done that?

Similarly, Rama is extremely compassionate. He can give Himself up for the sake of others – the eligible devotees. How can greed reside in Him?

One may notice that both the points mentioned above came true later. Rama leaves the Kingdom without feeling sad. He also gives Himself to Hanuman.

स्वात्मप्रदानमधिकं पवनात्मजस्य कुर्वन् समाश्लिषदमुं परमाभितुष्टः (म।ता।नि। ७।५०)

(“Rama greatly pleased, finding nothing else appropriate to be given to Hanuman, and thinking gift of self to Hanuman as greater than all else, embraced him”. Mukhyaprana is also known as ‘sath’)

Let such compassionate Rama, remove the greed residing in us. 

-------------------------

ರಾಮ ಗುಣಾಭಿರಾಮ-೧೮ – ರಾಮನು ಅತ್ಯಂತ ಉದಾರಿಯು. ಅವನಿಗೆ ಲೋಭ ಉಂಟೆ?

ಹಿಂದಿನ ಶ್ಲೋಕದಲ್ಲಿ ಪ್ರಭು ಶ್ರೀ ರಾಮನಿಗೆ ಕಾಮದಿಂದ/ಕೋಪದಿಂದ ತೊಂದರೆಯಾಗಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲವೆಂಬುದನ್ನು ನೋಡಿದೆವು. ಹಾಗಾದರೆ ರಾಮನಿಗೆ ಲೋಭವಿದೆಯೆ?

ಸಂತ್ಯಜ್ಯ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಮಿದಂ ಪ್ರಭುಃ ಸ್ಯಾದ್ವನಂ ಪ್ರಯಾತುಂ ಸಹಸಾ ಪ್ರಸನ್ನಃ |
ಆತ್ಮಾನಮಪ್ಯೇಷ ದದಾತಿ ಸದ್ಭ್ಯೋ ರಾಮೇ ನ ಲೋಭೋ ಲಭತೇಽವಕಾಶಮ್ || (ಸಂ। ರಾ | ೨।೧।೨೪)

ಪ್ರಭು ಶ್ರೀರಾಮನು, ಈ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಕ್ಷಣಮಾತ್ರದಲ್ಲಿ ತೊರೆದು ವನಕ್ಕೆ ಸಂತೋಷದಿಂದ ತೆರಳುತ್ತಾನೆ, ಅಂತಹ ಉದಾರಿ! ಮತ್ತು ಅವನು ಎಂತಹ ಕರುಣಾಳುವೆಂದರೆ, ಸಜ್ಜನರಿಗೆ ತನ್ನನ್ನೆ ಕೊಟ್ಟು ಬಿಡುತ್ತಾನೆ. ಅವನಲ್ಲಿ ಲೋಭಕ್ಕೆ ಅವಕಾಶವಿರಲು ಸಾಧ್ಯವೆ?

ದಶರಥ ಮಹಾರಾಜನು ತನ್ನ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿನ ಜನರನ್ನು ತನ್ನ ಸಭೆಗೆ ಕರೆದು, ಅವರಲ್ಲಿ ರಾಮನ ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕದ ಬಗ್ಗೆ ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಕೇಳಿದಾಗ, ಒಬ್ಬ ವೃದ್ಧನು ಮೇಲಿನ ಶ್ಲೋಕದಿಂದ ಉತ್ತರಿಸುತ್ತಾನೆ. ಆರು ವೈರಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾದ ಲೋಭ ರಾಮನಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲವೇ ಇಲ್ಲ. ಅವನು ಯುವರಾಜನಾಗಲು ಅತ್ಯಂತ ಯೋಗ್ಯ ವ್ಯಕ್ತಿ ಎಂಬ ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಅವನದು.

‘ಕೊಡಲು ಸಾಧ್ಯವಿದ್ದರೂ, ಪಾತ್ರರು ಎದುರಿನಲ್ಲಿಯೇ ಇದ್ದರೂ, ಕೊಡದೆ ಇರುವುದು ಲೋಭ’. ಅರೆಕ್ಷಣದಲ್ಲಿ ತನ್ನ ರಾಜ್ಯವನ್ನೇ ಕೊಟ್ಟು ಬಿಡುವಷ್ಟು ಉದಾರಿಯಾಗಿರುವ ರಾಮನಿಗೆ ಲೋಭವಿರಲು ಸಾಧ್ಯವೆ?

ಹಾಗೆಯೇ, ರಾಮನು, ಯೋಗ್ಯ ಭಕ್ತರಿಗಾಗಿ, ಸಜ್ಜನರಿಗಾಗಿ, ತನ್ನನ್ನೆ ಕೊಟ್ಟು ಬಿಡುವಷ್ಟು ಕರುಣಾಳು. ಅವನಲ್ಲಿ ಲೋಭದ ಲವಲೇಶವೂ ಇಲ್ಲ.

ಮೇಲಿನ ಎರಡೂ ಘಟನೆಗಳು ಮುಂದೆ ಸತ್ಯವಾಗಿ ನಡೆದವು ಎಂಬುದನ್ನು ಗಮನಿಸಬಹುದು. ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಸನ್ನನಾಗಿಯೇ ಬಿಡುವ ರಾಮನು, ತನ್ನನ್ನೆ ಹನುಮಂತನಿಗೆ ಒಪ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ.

ಸ್ವಾತ್ಮಪ್ರದಾನಮಧಿಕಂ ಪವನಾತ್ಮಜಸ್ಯ ಕುರ್ವನ್ ಸಮಾಶ್ಲಿಷದಮುಂ ಪರಮಾಭಿತುಷ್ಟಃ (ಮ।ತಾ।ನಿ। ೭।೫೦)

(ರಾಮನು, ಹನುಮನ ಸೇವೆಯಿಂದ ಪರಿಪ್ರೀತನಾಗಿ, ಅವನಿಗೆ ತನ್ನನ್ನೇ ಕೊಟ್ಟರೆ ಸರಿಯಾದೀತು ಎಂದು ಹನುಮಂತನನ್ನು ಆಲಿಂಗಿಸಿದ. ಮುಖ್ಯಪ್ರಾಣನ ಮತ್ತೊಂದು ಹೆಸರು ‘ಸತ್’)

ಇಂತಹ ಪರಮ ಕರುಣಾಳು ರಾಮನು, ನಮ್ಮಲ್ಲಿನ ಲೋಭವನ್ನು ಹೋಗಲಾಡಿಸಲಿ.

Rama - Gunabhirama -17 – He gets nothing unpleasant; how can He have anger?

 

Rama - Gunabhirama -17 – He gets nothing unpleasant; how can He have anger?

 

In the previous verse we saw that Rama cannot be troubled by desire/lust. What about anger, which most are troubled by?

प्रियस्य हानिर्न कदाचिदस्य प्रियेतरस्यापि न सम्भवः स्यात् |
क्रोधस्ततो लक्ष्मणपूर्वजस्य पराजितः पादरजांस्युपास्ते || (सं। रा | २।१।२३)

 

Lord Rama never loses anything that He wants; Nor does He get something He does not like. Therefore, ‘anger’ remains defeated and fallen, worshipping the dust off Rama’s feet.

One gets anger for two reasons.

1)    Losing something one wants, desires. Or not getting what one desires.

2)    Getting something one does not like - an unpleasant happening

Whereas, for Rama, the above two reasons are invalid. Neither does He lose what He desires, not does He get anything unpleasant. So, the defect ‘anger’ which all of us are troubled by, never ever troubles Rama.

Always remember that fully independent Rama can have no defects.

 -------------

ರಾಮ ಗುಣಾಭಿರಾಮ-೧೭ – ರಾಮನಿಗೆ ಅಪ್ರಿಯವೆಂಬುದು ಸಂಭವಿಸುವುದೇ ಇಲ್ಲ; ಕೋಪದಿಂದ ತೊಂದರೆಯಾದೀತೆ?

ಹಿಂದಿನ ಶ್ಲೋಕದಲ್ಲಿ ಪ್ರಭು ಶ್ರೀ ರಾಮನಿಗೆ ಕಾಮದಿಂದ ತೊಂದರೆಯಾಗಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲವೆಂಬುದನ್ನು ನೋಡಿದೆವು. ನಮ್ಮೆಲ್ಲರಿಗೂ ಹೊರೆಯಾಗಿರುವ ‘ಕೋಪದಿಂದ’ ಅವನಿಗೆ ತೊಂದರೆಯಾವುದೇ?

ಪ್ರಿಯಸ್ಯ ಹಾನಿರ್ನ ಕದಾಚಿದಸ್ಯ ಪ್ರಿಯೇತರಸ್ಯಾಪಿ ನ ಸಮ್ಭವಃ ಸ್ಯಾತ್ |
ಕ್ರೋಧಸ್ತತೋ ಲಕ್ಷ್ಮಣಪೂರ್ವಜಸ್ಯ ಪರಾಜಿತಃ ಪಾದರಜಾಂಸ್ಯುಪಾಸ್ತೇ || (ಸಂ। ರಾ | ೨।೧।೨೩)

ರಾಮನು ಬಯಸಿದ್ದು ಎಂದಿಗೂ ಸಿಗದೇ ಇರದು. ಅವನು ಬಯಸದೇ ಇರುವುದು ಎಂದಿಗೂ ಒದಗುವುದಿಲ್ಲ. ಹಾಗಾಗಿ ಕೋಪವೆಂಬುದು ಸೋತು, ಅವನ ಕಾಲಿನ ಧೂಳಿನ ಉಪಾಸನೆ ಮಾಡುತ್ತಿದೆ
.
ನಮಗೆ ಕೋಪ ಬರಲು ಎರಡು ಕಾರಣಗಳು:
೧) ನಾವು ಬಯಸಿದ್ದು ಸಿಗದೇ ಇರುವುದು.
೨) ನಾವು ಇಷ್ಟ ಪಡದೇ ಇರುವುದು ನಮಗೆ ಒದಗುವುದು.
ಪ್ರಭು ರಾಮನಿಗೆ ಈ ಮೇಲಿನ ಎರಡೂ ಕಾರಣಗಳು ಇಲ್ಲ. ಅವನು ಬಯಸಿದ್ದು ಸಿಕ್ಕೆ ಸಿಗುವುದು. ಮತ್ತು ಅವನು ಬಯಸದೇ ಇರುವುದು ಎಂದಿಗೂ ಒದಗುವುದಿಲ್ಲ. ಹಾಗಾಗಿ, ನಮ್ಮೆಲ್ಲರಿಗೂ ಅತ್ಯಂತ ವೈರಿಯಾದ ‘ಕೋಪವು’, ರಾಮನಿಗೆ ಎಂದಿಗೂ ತೊಂದರೆ ಕೊಡುವುದಿಲ್ಲ.

ರಾಮನು ಅತ್ಯಂತ ಸ್ವತಂತ್ರನು, ಅವನಿಗೆ ದೋಷಗಳೆಂಬುದೇ ಇಲ್ಲ, ಎಂಬುದನ್ನು ಸದಾ ನೆನಪಿಡೋಣ.

Rama - Gunabhirama -16 – He is Satyakama, how can kaama trouble Him?

 

Rama - Gunabhirama -16 – He is Satyakama, how can kaama trouble Him?

 

    In the previous verse we saw Valmiki Ramayana mention that Rama is not affected by any of the defects like anger, envy etc. In the next few verses, we will see why the six enemies, and other defects, do not have any effect on Rama. This is based on Sangraha Ramayana of Narayana Panditacharya. The six enemies - kaama (lust), krodha (anger), mada (pride/intoxication), lobha (greed), moha (illusion), maatsarya (envy). 

 

सर्वत्र सर्वानपि सर्वदापि प्राप्नोति कामान् ननु सत्यकामः |

कामः कथं द्रुह्यति तेन जातु सीतापतिं विश्वपतिं सुतं‍ ते || (सं। रा | २।१।२२)

 

Lord Rama is ‘Satyakama’. He has all that He desires for, at all times, and at all places. How can such Lord of the world, Lord of Sita, be affected by desire (and lust)?

 

    Rama’s wish never goes waste. He gets whatever He wishes for.  When His desires are fulfilled always how can He be troubled by  kaama (desire/lust)?

'aapta kaamasya kaa spriha' says Veda.

 

 

ರಾಮ ಗುಣಾಭಿರಾಮ-೧೬ - ರಾಮನು ಸತ್ಯಕಾಮನು. ಅವನಿಗೆ ಕಾಮದಿಂದ ತೊಂದರೆಯಾದೀತೆ?

 

     ಹಿಂದಿನ ವಾಲ್ಮೀಕಿ ರಾಮಾಯಣದ ಶ್ಲೋಕದಲ್ಲಿ ನಾವು ನೋಡಿದೆವು, ರಾಮನಿಗೆ ಮಾತ್ಸರ್ಯ, ಕೋಪ ಮುಂತಾದ ದೋಷಗಳು ಯಾವ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರವು ಎಂದು.

ಮುಂದಿನ ಕೆಲವು ಶ್ಲೋಕಗಳಲ್ಲಿ ಏಕೆ ಈ ಆರು ವೈರಿಗಳು ರಾಮನಿಗೆ ಯಾವ ಪರಿಣಾಮವನ್ನೂ ಬೀರುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ನೋಡೋಣ. ಇವು ನಾರಾಯಣ ಪಂಡಿತ ಆಚಾರ್ಯರ ಸಂಗ್ರಹ ರಾಮಾಯಣದಿಂದ ಆಯ್ದವು.

 

ಸರ್ವತ್ರ ಸರ್ವಾನಪಿ ಸರ್ವದಾಪಿ ಪ್ರಾಪ್ನೋತಿ ಕಾಮಾನ್ ನನು ಸತ್ಯಕಾಮಃ |

ಕಾಮಃ ಕಥಂ ದ್ರುಹ್ಯತಿ ತೇನ ಜಾತು ಸೀತಾಪತಿಂ ವಿಶ್ವಪತಿಂ ಸುತಂ‍ ತೇ || (ಸಂ। ರಾ | ೨।೧।೨೨)

 

ಶ್ರೀರಾಮನು ಸತ್ಯಕಾಮನು. ಅವನು ಎಲ್ಲಾ ಕಾಲಗಳಲ್ಲೂ ಎಲ್ಲಾ ದೇಶದಲ್ಲಿಯೂ (ಎಲ್ಲೆಡೆಯಲ್ಲಿಯೂ) ಸದಾ ಪೂರ್ಣವಾಗಿ  ತನ್ನ ಎಲ್ಲಾ ಕಾಮನೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದುವನು. ಅಂತಹ ಸೀತಾಪತಿ, ವಿಶ್ವಪತಿಯಾದ ರಾಮನಿಗೆ ಯಾವ ಕಾಮದ ಪರಿಣಾಮವಾದೀತು?

 

ರಾಮನು ಬಯಸಿದ್ದು (ಸಂಕಲ್ಪಿಸಿದ್ದು) ಎಂದಿಗೂ ವ್ಯರ್ಥವಾಗದು. ಅವನು ಏನು ಬಯಸಿದರೂ ಅದನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಾನೆ. ಅವನು ಪೂರ್ಣಕಾಮನು.  ಇಂಥ  ರಾಮನಿಗೆ ಕಾಮವು ಹೇಗೆ ತೊಂದರೆ ನೀಡೀತು? ‘ಆಪ್ತ ಕಾಮಸ್ಯ ಕಾ ಸ್ಪೃಹಾ’ ಎನ್ನುತ್ತದೆ ವೇದ.

Learn from Rama -15 – Control your anger; don’t humiliate anybody

 Learn from Rama -15 – Control your anger; don’t humiliate anybody

अनसूयो जितक्रोधो न दृप्तो न च मत्सरी |
न चावमन्ता भूतानां न च कालवशानुगः ||  (वा रा २-१-३०/३१)

 

Rama had no jealousy. He had conquered anger. Rama was devoid of arrogance and envy. Rama had not humiliated any living being. Also, Rama had not surrendered to time.

Humans have many defects and the major ones that are considered as enemies are: kaama (lust), krodha (anger), mada (pride/intoxication), lobha (greed), moha (illusion), maatsarya (envy). All our shastras ask us to get over these enemies. These are the gateways to hell. None of the above six can be seen in Rama. Lord Rama, of course is devoid of all defects. He had conquered anger. He was not arrogant despite being the best archer, foremost warrior. (Also refer ‘Learn from Rama-4’ for more). He also never envied anyone.

Arrogance also leads person to humiliate others. Lord Rama had never humiliated any being – at His palace or elsewhere. (Nor could anybody humiliate Rama)

Each of the above are the attributes that we, insignificant beings, should emulate from Rama. Arrogance for our atomic capabilities, envying others for them being better than us, humiliating others and showing them in low light are our common behaviours.

Rama shows us how to behave, what to shun, how to treat others. Let such Rama remove our defects and make us follow His path always.

 

ಶ್ರೀರಾಮನಿಂದ ಕಲಿಯೋಣ – ೧೫: ಕೋಪವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಿ; ಯಾರನ್ನೂ ಅವಮಾನಿಸಬೇಡಿ

ಅನಸೂಯೋ ಜಿತಕ್ರೋಧೋ ನ ದೃಪ್ತೋ ನ ಚ ಮತ್ಸರೀ |
ನ ಚಾವಮನ್ತಾ ಭೂತಾನಾಂ ನ ಚ ಕಾಲವಶಾನುಗಃ || (ವಾ ರಾ ೨-೧-೩೦/೩೧)

ರಾಮನಲ್ಲಿ ಅಸೂಯೆಯಿರಲಿಲ್ಲ. ಅವನು ಕೋಪವನ್ನು ಗೆದ್ದಿದ್ದ. ರಾಮನಲ್ಲಿ ದರ್ಪವಾಗಲಿ, ಮಾತ್ಸರ್ಯವೇ ಆಗಲಿ, ಎಂದಿಗೂ ಇರಲಿಲ್ಲ. ಅವನು ಯಾವ ಜೀವಿಯನ್ನು ಅವಮಾನ ಮಾಡಿರಲಿಲ್ಲ. ಅವನು ಕಾಲಕ್ಕೆ ವಶನಾಗಿರಲಿಲ್ಲ.

ಮನುಷ್ಯರಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ದೋಷಗಳಿವೆ. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ, ಮುಖ್ಯ ವೈರಿಗಳು ಎಂದರೆ : ಕಾಮ, ಕ್ರೋಧ, ಮದ, ಲೋಭ, ಮೋಹ, ಮಾತ್ಸರ್ಯ. ಎಲ್ಲಾ ಶಾಸ್ತ್ರಗಳ ಆಂತರ್ಯ ಈ ಶತ್ರುಗಳ ಮೇಲೆ ನಾವು ವಿಜಯ ಸಾಧಿಸಬೇಕು ಎಂಬುದೇ. ಇವುಗಳು ನರಕಕ್ಕೆ ಹೆಬ್ಬಾಗಿಲುಗಳು. ಮೇಲಿನ ಆರು ದೋಷಗಳು ರಾಮನಲ್ಲಿ ಇರಲಿಲ್ಲ. ರಾಮನು ದೋಷ ರಹಿತನು. ಅವನು ಕೋಪವನ್ನು ಗೆದ್ದವನು. ಪ್ರಪಂಚದ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಬಿಲ್ಲಾಳುವಾಗಿದ್ದರೂ, ಶ್ರೇಷ್ಠ ಯೋಧನಾಗಿದ್ದರೂ, ಅವನಲ್ಲಿ ಕಿಂಚಿತ್ತೂ ಗರ್ವವಿರಲಿಲ್ಲ. (ಹೆಚ್ಚಿನ ಓದಿಗೆ, ‘ರಾಮನಿಂದ ಕಲಿಯೋಣ-೪’ ಭಾಗವನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಬಹುದು). ರಾಮನು ಅನ್ಯರ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಎಂದಿಗೂ ಮತ್ಸರ ಪಟ್ಟುಕೊಂಡವನೂ ಅಲ್ಲ.

ಗರ್ವವು ಅನ್ಯರನ್ನು ಅವಮಾನ ಮಾಡುವ ದುರ್ಬುದ್ಧಿಗೆ ಪ್ರಚೋದಿಸುತ್ತದೆ. ರಾಮನು ಯಾರನ್ನೂ ಅವಮಾನ ಮಾಡುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ – ಅವನ ಅರಮನೆಯಲ್ಲಿಯೇ ಆಗಲಿ, ಹೊರಗೇ ಆಗಲಿ. (ರಾಮನನ್ನು ಯಾರೂ ಅವಮಾನಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿರಲಿಲ್ಲ).

ಇಲ್ಲಿ ಮೇಲ್ಕಂಡ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಗುಣವನ್ನೂ ನಾವು ರಾಮನಿಂದ ಕಲಿಯಬೇಕು. ಯಃಕಶ್ಚಿತ್ ಹುಲುಜೀವಿಗಳಾದ ನಾವು ನಮ್ಮ ಅಣುಗಾತ್ರದ ಸಾಧನೆಗಳಿಗೆ ಗರ್ವಪಡುತ್ತೇವೆ, ಇತರರ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಮತ್ಸರಿಸುತ್ತೇವೆ. ಅನ್ಯರನ್ನು ಕೀಳಾಗಿ ಕಾಣುತ್ತಾ ಅವರನ್ನು ಅವಮಾನಿಸುತ್ತೇವೆ. ಇವೆಲ್ಲಾ ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಕಾಣಬರುವ ಸಾಮಾನ್ಯ ದುರ್ಗುಣಗಳು.

ನಾವು ಹೇಗೆ ನಡೆದುಕೊಳ್ಳಬೇಕು, ಯಾವುದನ್ನು ಬಿಡಬೇಕು, ಹೇಗೆ ಇತರರೊಂದಿಗೆ ವ್ಯವಹರಿಸಬೇಕು – ಎಂಬ ಪಾಠವನ್ನು ರಾಮನು ನಮಗೆ ಕಲಿಸುತ್ತಿದ್ದಾನೆ. ಅಂತಹ ಪ್ರಭು ಶ್ರೀರಾಮನು ನಮ್ಮ ದೋಷಗಳನ್ನು ಕಳೆದು ನಮ್ಮನ್ನು ಸದಾ ಅವನ ದಾರಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆಸಲಿ.